Efektywne leczenie ostrogi piętowej

Jedną z najczęstszych przyczyn bólu stopy jest ostroga piętowa. Choroba ta może doprowadzić do długotrwałej niepełnosprawności, a nawet do inwalidztwa. Znajomość przyczyn i warunków, w jakich dochodzi do pojawienia się ostrogi piętowej, pozwala na określenie najbardziej efektywnej metody leczenia. W końcu należy usuwać przyczynę choroby, a nie tylko leczyć jej objawy. Tylko dzięki temu można się spodziewać, że po kolejnej kuracji choroba nie wróci.

Czym jest ostroga piętowa?

Ostroga piętowa do zapalenie rozcięgna piętowego od strony podeszwy stopy. W medycynie schorzenie to jest nazywane zapaleniem rozcięgna podeszwowego. Rozcięgno podeszwowe to pasmo tkanki o charakterze więzadłowym, które ciągnie się od wyrostka przyśrodkowego guza kości piętowej, wzdłuż mięśni, aż do okolic kości śródstopia. Tkanka ta jest rozciągnięta jak cięciwa łuku i odpowiada za podłużny kształt stopy, regulując jej obciążenie przy chodzeniu. Chroni ona ruchome kości i stawy stopy przez urazami i uszkodzeniami. Na pięcie opiera się połowa masy ludzkiego ciała, tworząc ucisk na rozcięgno piętowe.

W związku ze sporym obciążeniem tego obszaru mogą się pojawiać mikrouszkodzenia, najczęściej w miejscu umocowania rozcięgna do kości pięty. W zdrowym organizmie (przede wszystkim u młodych ludzi) urazy goją się błyskawicznie. Jeśli organizm nie nadąża odbudowywać tkanki rozcięgna piętowego, zostaje uruchomiony proces zapalny. Pojawia się obrzęk i ból.

Kiedy pojawia się ból pięty, samej „ostrogi” (narośli kostnej) może jeszcze nie być. Ból pojawia się najpierw wskutek reakcji zapalnej w pobliskich tkankach miękkich i procesu degradacji rozcięgna.

Komórki rozcięgna są bogate w wapń, więc w przypadku intensywnego ich obumierania, szczególnie w obszarze guza kości piętowe, który jest najbardziej obciążony, wapń ten zaczyna się odkładać. Dochodzi do skostnienia obszaru, w którym doszło do procesu zapalnego, i tworzy się struktura kostna, która kształtem przypomina ostrogę. Dlatego właśnie zjawisko to nazywane jest ostrogą piętową.

Objawy ostrogi piętowej

Zapalenie rozcięgna piętowego objawia się bólem pięty. Ból pojawia się najczęściej od strony podeszwy, rzadziej – w tylnej części powierzchni kości. Ból ten może promieniować do palców nóg i mięśni łydki. Objawy te mogą się nasilać wieczorem lub przy dłuższym chodzeniu czy staniu.

Niezależnie od dokuczliwego bólu i napięcia w stopie rozpoczęcie procesu leczenia często jest odwlekane, ponieważ sam ból łączymy po prostu ze zmęczeniem stóp. Jednak z czasem ból podeszwy wzmaga się właśnie podczas odpoczynku. Obserwuje się tzw., bóle początkowe na początku poruszania się, po wypoczynku lub rano, po przebudzeniu.

Bóle mogą się pojawiać nagle lub narastać stopniowo. Często odczuwany jest także ból od razu, w przypadku obciążenia. Chory ma wtedy wrażenie, jakby w piętę wbiło się coś ostrego. Jeśli ból staje się przewlekły, a do tego pojawia się ostroga piętowa, człowiek stara się chodzić na palcach lub stawiać stopę na jej zewnętrznej części, a nie na pięcie.

W przypadku bólu stopy należy jak najszybciej zwrócić się do lekarza (ortopedy lub chirurga). Istnieje wiele chorób, które mają podobne objawy. Samodzielne leczenie może doprowadzić do poważnych komplikacji, łącznie z niepełnosprawnością stopy i przykurczem (unieruchomieniem stawów), i doprowadzić do niepełnosprawności.

Pozbycie się bólu nie jest najważniejsze!

Ostroga piętowa powstaje wtedy, gdy proces degradacji rozcięgna piętowego zaczyna być szybszy niż procesy regeneracyjne.

Ból w przypadku tej choroby to po prostu reakcja obronna organizmu. W ten właśnie sposób organizm „wzywa” człowieka do ochrony uszkodzonych tkanek przed dalszą degradacją i zadbania o czas na pojawienie się nowych komórek w miejscu choroby.

Przyjmowanie preparatów przeciwbólowych (w postaci zastrzyków, czyli tzw. blokady, fonoforezy lub elektroforezy), zastosowanie radioterapii (rentgenoterapii), kiedy blokowane są receptory nerwowe sygnalizujące ból, prowadzi do szybkiej poprawy. W efekcie u pacjenta pojawia się wrażenie wyleczenia z choroby. Jednak następstwem takich działań jest dalszy rozwój choroby. Kiedy tylko działanie środków farmakologicznych lub radioterapii ustanie, objawy powrócą.

Oczyść tkanki, nie „zamrażając” reakcji!

Jak każda inna część ciała, rozcięgno piętowe składa się z komórek. Uszkodzenie rozcięgna to śmierć poszczególnych komórek. Obumarłe komórki są wydalane naturalnie, dzięki reakcjom obronnym organizmu. Jednak proces ten może być zbyt powolny w związku z pojawiającymi się kolejnymi martwymi komórkami. Z powodu ciągłej obecności szkodliwych czynników cały czas dochodzi do kolejnych urazów (w końcu nie można nagle przestać zupełnie chodzić).

Ból pojawia się wtedy, gdy obumarłych komórek zgromadzi się za wiele, a organizm uruchamia procesy regeneracyjne (zapalne). Wokół ostrogi piętowej w tkankach miękkich wzrasta ciśnienie wewnątrztkankowe. Chodzi o to, aby zwiększyć dopływ komórek odpornościowych i zapewnić ich szybki transport poprzez tkanki. Im więcej komórek obumarło, tym silniejsza jest reakcja i ból.

W praktyce przy leczeniu ostrogi piętowej stosowane są preparaty przeciwzapalne (zwłaszcza hormonalne), które mają za zadanie zahamować reakcje obronne. Lekle działa tak, że organizm hamuje swoje działania polegające na oczyszczaniu tkanek w obszarze pięty. W efekcie stan zapalny mija, a człowiek czuje się lepiej. Jednak nagromadzenie się obumarłych komórek, z których powstaje ostroga piętowa, pozostaje. W związku z tym możliwy jest nawrót choroby, ponieważ wcześniej czy później działanie preparatu minie, organizm się „przebudzi” i znów uruchomi proces zapalny. Ta metoda jest o tyle niebezpieczna, że wprowadzanie do organizmu preparatów hormonalnych często prowadzi do nekrozy (obumarcia) kości pięty.

W związku z tym rozsądne leczenie powinno polegać na pomocy organizmowi w usuwaniu obumarłych komórek, aby zapobiec tworzeniu się ostrogi. Preferowane powinny być metody, które sprzyjają zwiększeniu mikroobiegu w tkankach, zwiększeniu przepływu krwi i limfy (np. fonowanie w warunkach domowych, terapia falą uderzeniową w warunkach ambulatoryjnych). Proces zapalny w końcu minie, jeśli równolegle zostaną przedsięwzięte działania polegające na zmniejszeniu obciążenia rozcięgna.

Podstawowa przyczyna pojawiania się ostrogi piętowej

Rozcięgno piętowe jest bezustannie obciążane – podczas chodzenia, biegania czy skoków. Stopień tego obciążenia zależy od prawidłowości chodu, stopnia złożoności pracy całego mechanizmu ruchowego, a także od stosowanego obuwia. Nie przez przypadek do powstawania ostrogi piętowej często dochodzi u kobiet, ponieważ często preferują one piękne, lecz „niezdrowe” obuwie (ciasne i na obcasach). Im większe obciążenie, tym częściej i bardziej uszkadzane jest rozcięgno.

Nadmierne obciążenie stopy ma miejsce na przykład wtedy, gdy doszło do kontuzji jednej nogi, a pacjent zaczął kuleć na drugą. Nie jest to jednak typowy przypadek powstawania ostrogi piętowej. O wiele częściej obciążenie na stopę wzrasta z wiekiem, z powodu stopniowo pogarszającego się stanu całego systemu amortyzacji nerwowo-mięśniowej, który odpowiada za prawidłowy, miękki chód..

Mówiąc o amortyzacji nerwowo-mięśniowej mamy na myśli system sterowania pracą mięśni szkieletowych (przede wszystkim nóg i grzbietu). Wiele mechanoreceptorów, kontrolujących pozycję stawów, pozwala układowi nerwowemu zarządzać pracą mięśni tak, aby zapewnić płynność ruchów i diametralnie obniżyć obciążenia uderzeniowe podczas chodzenia i biegania. Bez tej amortyzacji stawy i kręgosłup uległyby degeneracji w ciągu kilku miesięcy. To właśnie ochrona nerwowo-mięśniowa „podkurcza nogi” przy próbie zeskoczenia na równe nogi, zmusza nas do kulenia, próbując ochronić chory staw przed przeciążeniami.

Przyczyny zakłócenia działania systemu amortyzacji nerwowo-mięśniowej:

Wyczerpanie mięśni z powodu niedoboru odżywiania komórek. Najbardziej korzystne warunki dla funkcjonowania mięśni to równomierne obciążenie fizyczne. Dlatego zarówno siedzący tryb życia, jak i nadmierne obciążenia (np. w sporcie) wpływają niekorzystnie na pracę komórek mięśniowych.
Nieodpowiednia wydajność nerek. Nie chodzi tu o choroby nerek, takie jak np. zapalenie nerek itp. Nerki mogą być zdrowie, ale nie radzić sobie z filtrowaniem (oczyszczaniem) krwi z powodu jej dużego „zanieczyszczenia”. W efekcie zakłócana jest elektrolityczna równowaga krwi, co bezpośrednio wpływa na wydajność wszystkich mięśni.
Choroby kręgosłupa – zwyrodnienie kręgosłupa, zapalenie korzonków nerwowych czy przepuklina prowadzą do obrzęku tkanek, zakłócenia krążenia krwi oraz ucisku na rdzeń kręgowy i korzonki nerwowe. W efekcie spowalniane jest lub zakłócane przewodnictwo nerwowe, co prowadzi do desynchronizacji pracy mięśni i spadku poziomu amortyzacji nerwowo-mięśniowej.

Osłabione mięśnie nie są w stanie zapewnić odpowiedniego poziomu amortyzacji przy codziennym obciążeniu podczas chodzenia, biegania czy skakania, co ostatecznie prowadzi do uszkodzenia rozcięgna piętowego, a nawet kręgosłupa. Zakłócone jest działanie ukrytego w kręgosłupie rdzenia kręgowego, z którego rozchodzą się sygnały nerwowe do mięśni. Mięśnie, z powodu zakłócenia przepustowości impulsów nerwowych, zaczynają działać w sposób niezsynchronizowany, nie działają razem, aby maksymalnie zamortyzować siłę uderzeniową, przez co uszkadzane jest i rozcięgno, i kręgosłup.

Z powodu bólu pięty zmienia się sposób chodzenia pacjenta. Zaczyna on kuleć lub chodzić na palcach. Obciążenie na mięśnie rozkładane jest nierównomiernie, wzrasta szkodliwe obciążenie na kręgosłup.

Tak powstaje zamknięty krąg, kiedy osłabienie mięśni prowadzi do urazów kręgosłupa i rozcięgna piętowego, a problemy z kręgosłupem w jeszcze większym stopniu obniżają efektywność działania mięśni. Organizmowi ciężko jest samodzielnie wydostać się z tego kręgu, dlatego tak ważna jest zmiana trybu życia i udzielenie rozsądnej pomocy zarówno samym mięśniom, jak i nerkom czy kręgosłupowi.

Zasady efektywnego leczenia ostrogi piętowej

Biorąc pod uwagę powyższe, efektywne leczenie ostrogi piętowej obejmuje następujące działania:

zmniejszenie obciążenia pięty poprzez dobranie odpowiedniego i wygodnego obuwia, używanie wkładek ortopedycznych i/lub podkładek pod pięty, a także poprzez ćwiczenia gimnastyczne rozciągające mięsień łydki i rozcięgna piętowego. Gimnastyka jest bardzo ważna, jednak, niestety, w większości przypadków nie wystarcza ona, aby całkowicie wyzdrowieć;
oczyszczenie tkanek z nadmiaru obumarłych komórek w obszarze pięty poprzez wzrostu ukrwienia i przepływu limfy przy wykorzystaniu urządzenia medycznego Vitafon;
regeneracja układu amortyzacji nerwowo-mięśniowej, a przede wszystkim poprawa pracy mięśni.

Trzymanie się tych zasad pozwoli uniknąć nawrotu choroby.

Obecnie istnieje wiele metod leczenia ostrogi piętowej. Różna natomiast jest ich efektywność, koszt i dostępność. Niestety, w większości nie spełniają one wszystkich trzech warunków efektywnego leczenia ostrogi piętowej. Większość metod działa tylko na obszar pięty i ma na celu jedynie zmniejszenie lub usunięcie bólu w tamtej okolicy, likwidację obrzęku i usunięcie kostnej narośli. W związku z tym po pewnym czasie od przeprowadzenia kuracji często dochodzi do nawrotu choroby.

Wyjątek stanowi metoda fonowania. Fonowanie (terapia wibroakustyczna) to przekazywanie dźwiękowych mikrowibracji (zakres częstotliwości (30-20 000 Hz) do ciała człowieka przy pomocy urządzenia medycznego Vitafon.

***

Zastosowanie fonowania w leczeniu ostrogi piętowej. Doświadczenie pacjentki

Jest to obecnie jedna z najbardziej efektywnych metod leczenia ostrogi piętowej:

Fonowanie poprawia przepływ krwi i limfy, sprzyja oczyszczaniu tkanek w okolicy pięty i naturalnemu wchłanianiu się narośli kostnej. Dzięki mikrowibracjom dźwiękowym komórki odpornościowe są transportowane poprzez tkanki szybciej i aktywniej. W efekcie proces zapalny przebiega lżej, z mniejszą intensywnością i mniej boleśnie, a ostroga piętowa wchłania się szybciej, bez potrzeby interwencji chirurgicznej.
Poza tym podczas fonowania nie dochodzi do obumierania komórek: amplituda mikrowibracji jest porównywalna z wielkością komórek (0,0001-0,05 mm), a częstotliwość mieści się w zakresach dźwiękowych, czyli jest podobna do mikrowibracji, które pojawiają się przy pobudzaniu strun głosowych podczas śpiewu czy mówienia.
Udowodniono także, że metoda ta redukuje ból. Ból mija zazwyczaj po 2-3 tygodniach. Zgodnie z badaniami terapia wibroakustyczna (fonowanie) redukuje ból efektywniej niż terapia ultradźwiękami czy laserem.

Z wykresu jasno wynika, że efektywność fonowania, jeśli chodzi o usuwanie bólu, jest o 30% wyższa, niż w przypadku terapii laserem czy ultradźwiękami.

Efektywność fonowania jest porównywalna z terapią falą uderzeniową (ang. Extracorporeal shockwave therapy), przy czym podobny rezultat osiągany jest szybciej – po 2-3 tygodniach. Jak pokazuje wiele badań dotyczących EST, zauważalny efekt (spadek intensywności bólu) można zaobserwować dopiero po 3 i więcej miesiącach. Do tego czasu człowiek jest zmuszony znosić silny ból. W praktyce fonowanie daje lepsze rezultaty w przypadku częstszego użytkowania (2-3 razy dziennie).

Przywraca elastyczność rozcięgna piętowego dzięki poprawie odżywiania komórek w tym obszarze i przyspieszeniu procesów regeneracyjnych. Wzmacnia efekt gimnastyki korekcyjnej, mającej na celu rozciągnięcie mięśnia łydki i rozcięgna.
Fonowanie może być stosowanie od urodzenia. Lecznicze oddziaływanie polega na dostarczaniu naturalnych dla organizmu mikrowibracji dźwiękowych w zakresie słyszalnym dla człowieka (w przeciwieństwie do ultra- bądź infradźwięków).
Ma na celu przywrócenie amortyzacji nerwowo-mięśniowej. W odróżnieniu od innych terapii metoda fonowania obejmuje oddziaływanie nie tylko na obszar ostrogi piętowej, ale i na mięśnie łydki czy nerki.
Fonowanie obszaru nerek poprawia stan wszystkich zasobów mięśniowych dzięki przyspieszeniu wydalania kwasu moczowego i poprawie składu elektrolitycznego krwi (PH). Dzięki temu mięśnie lepiej radzą sobie z zadaniem ochrony całego układu mięśniowo-szkieletowego przez obciążeniami.
Fonowanie obszaru łydki bezpośrednio poprawia napięcie mięśniowe.
Długotrwałe, codzienne fonowanie problematycznego odcinka kręgosłupa (przepuklina międzykręgowa, zapalenie korzonków nerwowych) usuwa obrzęk, a tym samym poprawia przewodnictwo impulsów nerwowych.
Stanowi element profilaktyki chorób stawów i kręgosłupa.
Możliwość stosowania w warunkach domowych i prostota użytkowania urządzeń. Fonowanie można przeprowadzać w domu, używając urządzeń medycznych „Vitafon”. Oznacza to, że nie trzeba z obolałą stopą chodzić na zabiegi. Po zakończeniu terapii w dowolnym momencie można się zająć profilaktyką ostrogi piętowej.

Urządzenie medyczne Vitafon można wypożyczyć lub zakupić na stronie producenta:

Opinia pacjentów na temat zastosowania fonowania w leczeniu ostrogi piętowej:

***

***

***

***

***

***

***

*Prosimy zwrócić uwagę na fakt, że wyniki leczenia są oparte na indywidualnych doświadczeniach. Nie jesteśmy w stanie zagwarantować takich samych wyników dla wszystkich pacjentów.